"Jednostka w wirach historii. Losy indywidualne w uniwersalnym przekazie literatury faktu" to temat wykładu, który odbył się w piątek 15 listopada w PiMBP. Prelekcję poprowadziła dr Aleksandra Janiszewska z Fundacji Ośrodek Karta.

Fundacja Ośrodek Karta jest niezależną organizacją pozarządową, która od lat odkrywa i upowszechnia historię widzianą z perspektywy jednostki. Fundacja prowadzi największe w Polsce archiwum społeczne XX wieku, w zbiorach gromadzone są m.in. fotografie, dokumenty, korespondencja, dzienniki oraz nagrania z relacjami świadków wydarzeń, a także pamiątki pozyskiwane głównie od osób prywatnych. Organizacja prowadzi również działalność naukową, wydawniczą i edukacyjną, jest organizatorem licznych warsztatów i konkursów historycznych.

Podczas piątkowego spotkania dr Janiszewska mówiła o wydarzeniach w Europie poprzedzających II wojnę światową - dojściu nazistów do władzy w Niemczech, a także o samych działaniach wojennych, powołując się nie na badania historyków, ale osobiste wspomnienia, indywidualne doświadczenia ludzi, którzy ją przeżyli. Z relacji tych wyłonił się obraz świata, w którym losy jednostki często są silnie związane, niejednokrotnie zdeterminowane przez działania jej narodu, a przyczyny zjawisk złożone, skomplikowane i trudne w ocenie.

Podczas wykładu wykorzystano fragmenty książek, m.in. "Neger, neger. Opowieść o dorastaniu czarnoskórego chłopca w nazistowskich Niemczech" H. J. Massaquoi, "Wasserpolacken. Relacja Polaka w służbie Wehrmachtu" Joachima Cerafickiego, "Przemytnicy życia" Bernarda Świerczyńskiego oraz "Wypędzone" współautorstwa Helen Pluschke.

W spotkaniu, które współorganizował dr Piotr Duda, uczestniczyli przedstawiciele władz samorządowych, licealiści z Zespołu Szkół Ponadgimnazjanych nr 1 w Brzesku oraz zaproszeni goście. Fragmenty dzienników, wspomnień odczytał Jerzy Pal - aktor Teatru im. Ludwika Solskiego w Tarnowie.